Kainata bakış?

Özet

Risale i nurda 2. Söz de yer alan "hem bu derece göz önünde âsâr-ı terakkiyat ve kemalât gösteren bir memleket, senin vehminin gösterdiği surette olamaz." İfadesine bir açıklama

2. Söz üzerine yapay zeka destekli bir degerlendirme:

Bu ifade, Risale-i Nur’un 2. Söz adlı bölümünde yer alıyor ve mecazi bir anlatımla hakikatleri açıklıyor. Cümlenin temel anlamı şu şekildedir:

Bir memlekette gözle görülen gelişme (terakkiyat) ve mükemmelleşme (kemalât) varsa, o memleket senin vehminin (kuruntunun, hayalinin) gösterdiği gibi harap ve düzensiz olamaz.

Burada “memleket” mecazen kâinatı, insanın iç dünyasını ve hakikati ifade ediyor olabilir. Yani:

1. Kâinatta düzen ve mükemmellik açıkça görülüyorken, senin vehminin kâinatı sahipsiz ve başıboş sanması doğru değildir.

2. İnsanın iç dünyasında akıl, vicdan ve ruhun gösterdiği gelişmeler varken, bunları anlamsız görmek yanlıştır.

3. Hakikat açısından iman ve hakikatin delilleri göz önündeyken, inkâr vehmiyle kâinatı anlamsız ve sahipsiz görmek çelişkilidir.

Bu cümle, insanın kuruntularını ve yanlış zanlarını sorgulaması gerektiğini vurguluyor. Gerçekliği gözlemlemek ve hakikati anlamak için vehimden (kuruntudan) sıyrılmak gerekir.